-door Satrughna-
Een zuiver menselijk energieveld stroomt ongehinderd. Vritti’s zijn wervelingen, verstoringen in dit energieveld. Deze leiden tot vasana’s: ongewenste gedragspatronen, stoorzenders.
“Your task is not to seek for love,
but merely to seek and find
all the barriers within yourself
that you have built against it.”
-Jalal ad-Din Rumi-
Langzamerhand begin ik te begrijpen hoe kleine en grote trauma’s uit eerder in dit leven en uit vorige levens (vasana’s) blijven doorwerken als stoorzenders in je huidige leven, omdat je de wervelende effecten ervan (vritti’s) meedraagt in het fysiek-energetisch complex dat je lichamen samen zijn. Op de gekste momenten, meestal als je er niet op bedacht bent, steekt een van die oude boodschappen zijn kop op en zorgt dat je heel raar op een situatie reageert: met angst, boosheid, verdriet, aandachttrekkerij, de baas willen spelen, hoofdpijn, buikpijn, ziekte en ga zo maar door. Op het moment dat je jezelf begint af te vragen waarom je nou steeds zo op een situatie reageert (reageren is hier het kernwoord) kun je er zeker van zijn dat het weer een van die oude stukken oftewel vasana’s is.
De afgelopen jaren heb ik van een bevriende trainer mogen leren hoe het opruimen van deze persoonlijke stoorzenders werkt. In het kort komt het erop neer dat je niet hoeft te weten wat er allemaal precies aan de hand is. Het feit alleen dat je beseft dat er iets opgeruimd moet worden en dat je hierop concentreert is eigenlijk al genoeg. Wel helpt het vaak enorm als je de werveling, de emotionele of fysieke pijn of innerlijke verkramping kunt vóelen, want die helpt je om je te blijven concentreren zolang je het nog voelt. Zonder dat bijpassende gevoel dwalen je gedachten heel gauw af. Ik weet niet hoe het werkt, maar op de een of andere manier wordt het probleem voor mij opgelost als ik er zelf maar geduldig voor ga zitten. Het is niet iets dat ik zelf doe in ieder geval.
Dit werk is de laatste jaren een van mijn belangrijkste projecten. Het kost soms lang om erachter te komen dat het weer tijd is om rotzooi op te ruimen! Een van mijn andere projecten is het boek over Shirdi Sai Baba. Nu las ik daar laatst weer in en trof tot mijn grote verrassing een stuk dat precies verklaart hoe dit proces van opruimen gaat. Baba legt uit dat het aanbieden van al je negatieve tendensen, je oude stoorzenders en onrust aan Hem je langzamerhand zal zuiveren. Voor de geïnteresseerde lezer heb ik het desbetreffende stuk hieronder weergegeven.
In hoofdstuk 24 van de Sri Sai Satcharita vertelt de schrijver, Hemadpant, hoe Baba hem door middel van een grap een onuitwisbare les bijbracht. Baba liet een groot aantal geroosterde kikkererwten in de plooien van Hemadpants mouw verschijnen, en zei tegen iedereen dat dat kwam omdat Hemapant naar de markt was geweest. ‘Ik weet wel hoe dat gaat, je koopt erwten en je hebt de slechte gewoonte in je eentje te eten.’ Hemadpant protesteerde dat hij die dag helemaal niet naar de markt was geweest en dat hij de goede gewoonte had om zijn voedsel altijd met anderen te delen. Maar Baba was het daar niet mee eens!
“Je deelt het voedsel met ieder die in je buurt is. Maar wat doe je als je alleen bent? Wat kan ik dan nog doen? Denk jij dan nog aan mij? Ben ik niet naast je? Bied jij mij er iets van aan? Zo maakte hij gebruik van het voorwendsel van de erwten en liet hij op Hemadpant een diepe indruk na van dit principe.
Baba zei: “Voordat je denken, je verstand en je andere zintuigen van hun objecten genieten, denk dan eerst aan mij, zodat ze langzamerhand een offer aan mij worden. De zintuigen kunnen nooit zonder hun objecten blijven, maar als je deze objecten eerst aanbiedt aan de Guru, zal je gehechtheid eraan vanzelf verdwijnen. Als je iets verlangt, verlang dan alleen naar mij. Als je boos bent, ventileer je woede dan alleen op mij. Offer mij je trots en koppigheid. Wees alleen aan mij toegewijd. Telkens als begeerte, woede en trots sterk in je opkomen, maak mij dan het doel waarop je ze richt. Op die manier zal de Heer je helpen bij het uitroeien van alle wervelingen (vritti’s), een voor een. De Heer (Govinda) zal zeker de sterke golven van deze drie giftige kwaliteiten kalmeren. In feite zal deze verstoorde mentale toestand worden geabsorbeerd in mijn vorm of zal een met mij worden. Een staat van vrede zal de jouwe zijn, aan mijn voeten.
Als je dit oefent, zullen verlangens zwak worden, als zij op zichzelf staan, en met het verstrijken van de tijd zullen ze met wortel en tak uitgeroeid worden. Je denken zal vrij van al dit soort tendensen zijn. Omdat je weet en gelooft dat de Guru dichtbij is, zul je dan nooit gestoord worden door dergelijke tendensen. Zodra zo’n goede gewoonte stevig in je begint te wortelen, zal de slavernij van de wereld los gaan raken. De vorm van de Guru zul je in elk gewenst object gaan gezien. Zo wordt verlangen zelf de vorm van de Guru. Als er maar de minste verlangen naar het genot van de objecten is, en je beseft dat Baba dichtbij is, dan zal de vraag meteen in je opkomen of het juist is om van het object te genieten, of niet. Het object dat onjuist is om van te genieten zul je gemakkelijk gaan vermijden. Op deze manier zullen je vicieuze verslavingen verdwijnen en je zult een aversie tegen het ongewenste gaan krijgen. Je zult klaar zijn om de regels voor controle van de zintuigen te gehoorzamen, zoals voornamelijk in de Veda’s besproken wordt. Dan zal je genot van objecten volgens de regels zijn en er je zult geen ongenuanceerde buitensporigheid hebben. Wanneer je zo’n gewoonte ontwikkelt, worden je gedachten over het genot van de zinsobjecten zwakker. Je verlangen naar de aanbidding van de Guru groeit en zuivere kennis zal ontkiemen.
Als zuivere kennis groeit, dan zal je gebondenheid aan lichaamsbewustzijn breken en je intellect zal opgaan in zuiver bewustzijn, wat leidt tot oneindige gelukzaligheid. Ook al is je lichaam vergankelijk, het is een middel om verlichting te verkrijgen, wat echt meer gewenst is dan bevrijding, want hierdoor kunnen we bhakti ervaren. Deze vijfde trede van het verkrijgen van verlichting is superieur aan de andere vier: kama, artha, dharma en moksha. Ze kunnen niet worden vergeleken met bhakti. De meerwaarden van bhakti zijn van onschatbare betekenis.
Iemand die vervulling bereikt door de Guru te dienen, kan de implicatie van deze verklaring volledig begrijpen. Alleen iemand die de inherente betekenis begrijpt van bhakti, kennis en onthechting zal verlichting bereiken. Wie denkt dat de Guru verschillend is van God, is als een man die de hele Bhagavata leest zonder te beseffen wie God is. Hoewel zo iemand de hele Ramayana heeft gelezen, was hij niet in staat om te begrijpen wie Sita was voor Rama.
Laat de visie van dualiteit nu los en besef tot in je kern dat Guru en God één zijn. Het verlangen naar de objecten van de zintuigen zal van de wortel af worden vernietigd wanneer je de Guru dient met een zuiver hart. De geest zal zuiver en zondeloos worden en je Zelf zal zich stralend manifesteren. Het zij zo.”
Dus het aanbieden van mijn onrust, trauma’s, slecht karma, angsten en wat dan ook aan Baba zorgt ervoor dat Baba ze allemaal wegneemt. Het is alsof je het probleem of de pijn in kwestie op een grote zilveren schaal legt en die omhoogtilt als een offerande aan God. Als je voelt dat het gewicht ervan is verdwenen, laat je de schaal zakken en ontdek je dat je offer verdwenen is.
Ik zou Hem liever prachtige bloemen en de mooiste vruchten geven. Maar de hele schepping is al van Hem. Er is geen vrucht of bloem die niet door Hem is gemaakt. Als ik alles loslaat wat me verhindert mijn stralende Zelf te zijn, dan zal de bloem van liefde en de vruchten van dienstbaarheid aan God in de vorm van anderen vanzelf tevoorschijn komen.
Het lijkt verkeerd om God, die onze Vader en Moeder is, al mijn rotzooi, ellende en problemen te geven. Maar het zijn die dingen die in feite de enige dingen zijn die mij en God apart houden. Ik bedenk me net: als ik in Gods plaats was, zou ik dan niet hetzelfde willen voor mijn geliefde kind? Ik zou willen dat het zijn volledige potentieel leeft, en al die dingen loslaat die ons ‘gescheiden houden’. In werkelijkheid kan er natuurlijk nooit een scheiding zijn. Dit beseffend ben ik blij om al mijn trauma’s en negatieve eigenschappen te laten gaan, zonder te weten waar ze vandaan kwamen of waar ze naartoe gaan.
