De betekenis van Vijayadashami

De betekenis van Vijayadashami

uit een lezing van Sathya Sai Baba (vertaling uit ‘Zeven dagen Shirdi Sai‘)

Vijayadashami is de laatste dag van het tien dagen durende Dasharafeest. Het woord Dashara is afgeleid van de Sanskrietwoorden dasha (tien) en hara (verwijderen). Het feest staat ook bekend als Navarathri, (negen nachten) omdat in de eerste negen dagen de goddelijke moeder Durga Devi in haar verschillende vormen vereerd wordt.

‘Devi’ staat hier voor de goddelijke macht die zijn vurige vorm heeft aangenomen om demonische krachten te onderdrukken en zuivere krachten te beschermen. Wanneer de krachten van onrecht, immoreel gedrag en onwaarheid tot monsterlijke proporties zijn uitgegroeid en zich overgeven aan hun dodelijke dans, wanneer egoïsme en eigenbelang overheersen, als mensen ieder gevoel van vriendelijkheid en mededogen hebben verloren, dan neemt het goddelijk principe de vorm van Shakti in haar vurige hoedanigheid aan en richt zich op het vernietigen van de kwade elementen. Als de godin in verschrikkelijke woede ontsteekt om de slechte elementen te vernietigen, neemt zij een afschrikwekkende vorm aan. Om de godin gunstig te stemmen vereren meisjes haar met rood poeder. Als de godin het rode poeder aan haar voeten ziet, is zij gerust dat de slechten overwonnen zijn en neemt zij haar welwillende vorm aan.

Tijdens de tien dagen van Dashara zijn de demonen uitgeroeid. Deze demonen zijn geen werkelijk bestaande wezens, zij symboliseren de slechte eigenschappen in de mens. Ravana is de koning van de demonen. Hij wordt afgebeeld met tien hoofden die staan voor begeerte, woede, waanideeën, hebzucht, trots, jaloezie, het denken, het verstand, de wil en het ego. Ieder van ons kan voor zichzelf beslissen of hij een Ravana is of een Rama, afhankelijk van zijn eigenschappen.

Rama is de vernietiger van de slechte eigenschappen. Toen hij deze slechte eigenschappen vernietigde, nam hij zijn vurige, hartstochtelijke vorm aan. Maar zelfs zijn vurige aard is verbonden met zijn zuivere serene aard, zodat we zijn mededogen en liefde zelfs kunnen zien in het moment waarop hij Ravana’s tien hoofden afsloeg. Het was de enige manier waarop Ravana bevrijd kon worden.

Daarom is de laatste dag van het Dasharafeest Vijayadashami: ‘overwinning op de tiende dag’. Het is de dag waarop gevierd wordt dat Rama terugkeerde nadat hij Ravana had overwonnen en Sita teruggewonnen. Op deze dag wordt het verhaal van Rama opgevoerd en verteld.

In de deelstaat Maharashtra wordt aan het einde van iedere Vijayadashami-dag het Simollanghanfeest gevierd, het overschrijden van de grenzen van het dorp. Als de avond valt, gaan de dorpelingen over de grenzen van het dorp om daar de Shamiboom[1] te vereren. De blaadjes van de boom worden aan de buren ten geschenke gegeven als gouden blaadjes, een symbool voor de overwinningsbuit. In vroeger tijden gebruikten koningen het Dasharafeest om de grenzen van hun rijk te overschrijden en oorlog te voeren tegen naburige koninkrijken. Dit overschrijden van de grens stond bekend als ‘Simollanghan’. Zo betekende Dashara vroeger ook het begin van het oorlogseizoen.